Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

epistularum C

  • 1 scrinium

    scrīnĭum, ii, n. [scribo].
    I.
    Lit., a case, chest, or box for keeping books, papers, letters, etc.; a book-box, letter-case, escritoir (not in Cic.;

    syn.: capsa, cista): Flaccum praetorem scrinium cum litteris, quas a legatis acceperat, codem afferre jubet,

    Sall. C. 46, 6:

    epistularum,

    Sen. Ira, 2, 23, 4; Plin. 7, 25, 26, § 94:

    vigil calamum et chartas et scrinia posco,

    book-boxes, Hor. Ep. 2, 1, 113; id. S. 1, 1, 120; Ov. P. 1, 1, 24; id. Tr. 1, 1, 106; Cat. 14, 17; Juv. 6, 257; Mart. 1, 3, 4; 1, 67, 6; 4, 33, 1; 6, 64, 10; Val. Max. 6, 5, 6 al.—Under the later emperors there were four kinds of public scrinia, namely, memoriae, epistularum, libellorum, and epistularum Graecarum, Cod. Th. 6, 26; Cod. Just. 12, 19; cf. Salmas. Lampr. Alex. Sev. 31.—
    II.
    Transf., a case or casket, in gen.:

    unguentorum,

    Plin. 7, 29, 30, § 108; 13, 1, 1, § 3.

    Lewis & Short latin dictionary > scrinium

  • 2 commercium

    commercium, ī, n. (com u. merx), der kaufmännische Verkehr, I) eig. u. meton.: a) eig., der Waren-, Handels-, Kaufverkehr, Handel, earum gentium, Liv.: Thraces commercio faciles, Liv.: commercio prohibere alqm, Sall. u. Liv.: diversas gentes commercio miscere, Plin. pan.: si commercio locus est, wenn ein Handel stattsinden soll (bildl.), Cic. ep. ad Brut. – u. Plur., commercia victus gratiā invecta, Plin.: commercia tollere, Flor. – m. Ang. wessen? (womit?) durch Genet., c. sericorum (mit seidenen Stoffen), Sen.: primi turis commercium fecere maximeque exercent, Plin.: postquam (gemmae margaritaeque) vitiorum commercium (den Handel mit diesen verderblichen Luxusartikeln) vulgavere in exteras gentes, Curt. 8, 9 (31), 19. – b) meton.: α) das Erwerbsrecht durch Handel, -durch Kauf, Recht zum Ankauf, -zur Einfuhr, Handelsrecht, Kaufrecht, Marktrecht u. Verkehrsrecht (Recht, Geschäfte zu machen) übh., non est alci commercium, Cic.: commercium in eo agro nemini est, Cic. – m. Ang. wessen? durch obj. Genet., non est alci commercium istarum rerum cum alqo, Cic.: ut denorum equorum iis commercium esset, Liv.: neque conubium neque commercium agrorum aedificiorumque inter se cuiquam extra fines regionis suae esse, Liv.: salis commercium dedit (Ggstz. sale invecto uti vetuit), Liv. – β) der Handelsartikel, die Ware, bes. im Kriege die Zufuhr, der Proviant, commercio laborare, Frontin. 2, 5, 14. – m. Genet., commercium annonae impedire, die Zufuhr an Lebensmitteln, Liv. epit. 127: pecuniae commercium de piratica mutuatur, die Geldbedürfnisse, Iustin. 9, 1, 5. – Plur., commercia militaria, Plin. 35, 168: in bellis semper commerciorum curam habere, Plin. 26, 19. – γ) der Handelsort, Marktplatz, commercia ea et litora peragravit, Plin. 37, 45 (wo Detlefsen ohne Not commercia exercuit et etc.): per Assyriae trahitur commercia ripae, Claud. in Eutr. 1, 58. – II) übtr., der Verkehr, Austausch, Umgang, die Gemeinschaft, a) übh., m. Genet. pers. (mit), plebis, Liv.: aliarum gentium, Curt. – m. Genet. rei, iuris praebendi repetendique, Liv.: dandi et accipiendi beneficii, Val. Max.: loquendi audiendique, Tac.: studiorum communium, Suet.: linguae, Liv. (u. so commercia linguae, Ov.): sermonis, Plin.: sermonum, Liv.: epistularum, Vell. u. Sen. – commercium epistularum inter se frequentare, Sen.: commercium sermonum facere, Liv.: non commercio linguae nobiscum cohaerere, Curt.: belli commercia (Kriegsverkehr = Loskaufen der Gefangenen, Schließen eines Waffenstillstandes u. dgl.) tollere, Verg., od. dirimere, Tac.: commercio hominum frui vetuit, Suet.: veto esse tale luminis commercium, Phaedr.: sunt commercia caeli, wir haben Verkehr mit den Göttern, Ov. – mit cum u. Abl., est alci c. cum alqo, Plaut.: habere commercium cum alqo (auch bildl. cum virtute), Cic.: quodam cum fluctibus procellisque commercio debellare regem, gleichsam im Bunde mit usw., Flor. – b) der buhlerische Umgang, cum ea quoque etiam mihi fuit commercium, Plaut. truc. 94: libidinis commercium habere cum alqa, Val. Max. 8, 2, 2: quosdam obsides dilexisse commercio mutui stupri, Suet. Cal. 36, 1. – c) das geheime Einverständnis, versteckte Spiel, Cod. Theod. 8, 1, 15; 13, 11, 4. – / Nbf. commers, Plaut. Stich. 519 G.; vgl. Studemund im Hermes 1, 290 f.

    lateinisch-deutsches > commercium

  • 3 scrinium

    scrīnium, iī, n. (ahd. scrīni, nhd. Schrein), die zylinderförmige Kapsel, Papiere Bücher, Salben usw. aufzubewahren, Sall., Hor., Plin. u.a. – Bei den späteren Kaisern gab es in der Hofkanzlei besondere scrinia memoriae, epistularum, libellorum u. epistularum Graecarum.

    lateinisch-deutsches > scrinium

  • 4 volumen

    volūmen, inis, n. (volvo), alles, was gerollt, gewickelt oder gewunden wird; dah. I) die Schriftrolle, das Buch, das Schriftwerk, die Schrift, 1) im allg.: magnitudo voluminis, Nep.: grande volumen, Hieron.: circuitus voluminis tui, August. bei Suet.: v. plenum querelae, Cic.: volumen publicum, das amtlich geführte Protokoll, Amm.: gestorum volamen, das Aktenstück, Amm.: tuis oraculis totum volumen implevit, Cic.: replicare volumen edicti et legere ab exordio, Amm.: unum de medica et cytiso volumen componere, Plin.: alcis vitam insigni volumine prosequi, Hieron. – Plur., volumina selectarum epistularum, Cic.: pontificum libri, volumina rerum, Hor.: educere ex armariis infinita volumina, Vitr. – 2) insbes., ein Teil eines größeren Werkes, der Band, das Buch, libri tres in sex volumina divisi, Plin. ep.: sedecim volumina epistularum (Ciceronis), Nep.: mutatae ter quinque volumina formae, v.d. Metamorphosen, Ov. – II) der Kreis, die Krümmung, die Windung, der Wirbel, die Welle u. dgl., 1) eig., Verg.: vinclorum, v. caestus, Verg.: crurum (equi), die Krümmung der Sch. (im Laufe), Verg.: fumi, der Wirbel, Ov.: undae, Lucr.: siderum, der Kreislauf, Ov.: u. so saeculorum, Augustin. – 2) bildl., der Wechsel, magna sortis humanae volumina, Plin. 7, 147.

    lateinisch-deutsches > volumen

  • 5 commercium

    commercĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] commerce, négoce, trafic. [st2]2 [-] droit de vendre et d'acheter. [st2]3 [-] marchandises, provisions. [st2]4 [-] place de commerce, marché. [st2]5 [-] commerce, relations, échange, liaison, communication. [st2]6 [-] commerce sexuel. [st2]7 [-] collusion, connivence.    - commercium in eo agro nemini est: personne n’a le droit de faire d’achat sur ce territoire.    - epistularum commercium: échange de lettres.
    * * *
    commercĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] commerce, négoce, trafic. [st2]2 [-] droit de vendre et d'acheter. [st2]3 [-] marchandises, provisions. [st2]4 [-] place de commerce, marché. [st2]5 [-] commerce, relations, échange, liaison, communication. [st2]6 [-] commerce sexuel. [st2]7 [-] collusion, connivence.    - commercium in eo agro nemini est: personne n’a le droit de faire d’achat sur ce territoire.    - epistularum commercium: échange de lettres.
    * * *
        Commercium, commercii. Plin. Marchandise.
    \
        Commercio sermonis feras linguas contrahere ad colloquia. Plin. Par communication de langage.
    \
        Commercium rei habere. Vlpian. La povoir acheter ou vendre de droict.
    \
        Commercium. Plin. Permutation et eschange ou troquement d'une marchandise à d'autre.
    \
        Commercium, Vsus et consuetudo vel societas. Et tunc praepositioni CVM iungitur. Cic. Nec habet vllum cum virtute commercium. Affaire, Accointance, Traffique, Intelligence, Familiarité.
    \
        Non habet commercium cum virtute voluptas. Cic. N'ha rien commun avec, etc.
    \
        Perdere linguae commercia. Ouid. L'usage.

    Dictionarium latinogallicum > commercium

  • 6 consuetudo

    consuētūdo, ĭnis, f. [st1]1 [-] habitude, coutume, usage.    - consuetudine (pro consuetudine, ex consuetudine): suivant la coutume, comme c'est l'usage.    - consuetudo mea fert (consuetudinis meae est), Cic.: c'est mon habitude, c'est ma manière.    - non est meae consuetudinis + inf. Cic.: il n'est pas dans mes habitudes de.    - consuetudo vivendi (consuetudo vitae): genre de vie.    - in eam se consuetudinem adduxerunt ut...: ils se sont accoutumés à.    - est hoc Gallicae consuetudinis, uti viatores consistere cogant, Caes. BG. 6: on a l'habitude, en Gaule, de forcer les voyageurs à s'arrêter. [st1]2 [-] usage d'une langue, langue, langage.    - consuetudo sermonis ou consuetudo loquendi ou consuetudo: usage de la langue.    - consuetudini Latinae tradere, Col. 12: traduire en latin.    - consuetudine nostrā, Col.: dans notre langue.    - epistularum consuetudo: correspondance épistolaire. [st1]3 [-] liaison, commerce, familiarité, relation sociale, relation amoureuse, intrigue amoureuse.    - (eos) consuetudine sua devinxit, Nep. 25, 1, 4: il se les attacha par son commerce (par le charme de sa société).    - cum hominibus nostris consuetudines jungebat, Cic. Dej.: il nouait des relations avec nos concitoyens.    - se dare in consuetudinem, Cic.: se lier d'amitié.    - consuetudo victūs, Cic.: vie commune.    - consuetudo stupri, Sall.: liaison coupable.    - erat ei cum Fulvia, muliere nobili, stupri vetus consuetudo, Sall. C. 25, 3: il avait une vieille liaison avec Fulvie, une femme noble.
    * * *
    consuētūdo, ĭnis, f. [st1]1 [-] habitude, coutume, usage.    - consuetudine (pro consuetudine, ex consuetudine): suivant la coutume, comme c'est l'usage.    - consuetudo mea fert (consuetudinis meae est), Cic.: c'est mon habitude, c'est ma manière.    - non est meae consuetudinis + inf. Cic.: il n'est pas dans mes habitudes de.    - consuetudo vivendi (consuetudo vitae): genre de vie.    - in eam se consuetudinem adduxerunt ut...: ils se sont accoutumés à.    - est hoc Gallicae consuetudinis, uti viatores consistere cogant, Caes. BG. 6: on a l'habitude, en Gaule, de forcer les voyageurs à s'arrêter. [st1]2 [-] usage d'une langue, langue, langage.    - consuetudo sermonis ou consuetudo loquendi ou consuetudo: usage de la langue.    - consuetudini Latinae tradere, Col. 12: traduire en latin.    - consuetudine nostrā, Col.: dans notre langue.    - epistularum consuetudo: correspondance épistolaire. [st1]3 [-] liaison, commerce, familiarité, relation sociale, relation amoureuse, intrigue amoureuse.    - (eos) consuetudine sua devinxit, Nep. 25, 1, 4: il se les attacha par son commerce (par le charme de sa société).    - cum hominibus nostris consuetudines jungebat, Cic. Dej.: il nouait des relations avec nos concitoyens.    - se dare in consuetudinem, Cic.: se lier d'amitié.    - consuetudo victūs, Cic.: vie commune.    - consuetudo stupri, Sall.: liaison coupable.    - erat ei cum Fulvia, muliere nobili, stupri vetus consuetudo, Sall. C. 25, 3: il avait une vieille liaison avec Fulvie, une femme noble.
    * * *
        Consuetudo, pen. prod. consuetudinis. Plaut. Coustume, Accoustumance, Habituation.
    \
        Ad Graecorum consuetudinem disputare. Cic. A la maniere, Selon la coustume des Grecs.
    \
        Contra morem consuetudinemque ciuilem facere. Cic. Contre les us et coustumes.
    \
        Pro mea consuetudine. Cic. Ainsi que j'ay de coustume.
    \
        Si corpus supra consuetudinem incaluit. Celsus. Plus que de coustume.
    \
        Secundum consuetudinem praecedentium temporum. Plin. iunior. Selon la coustume.
    \
        Victus alicuius consuetudo. Cic. La maniere de vivre d'aucun.
    \
        Consuetudine aliquid facere. Cic. Par accoustumance.
    \
        Assidua consuetudo. Quintil. Continuelle accoustumance.
    \
        Quotidiana consuetudine augetur familiaritas. Cic. Par conversation et hantise journelle.
    \
        Consuetudo maiorum deflexit de curriculo. Cic. La maniere de faire des anciens.
    \
        Non est meae consuetudinis. Cic. Je n'ay point de coustume, Ce n'est point ma coustume.
    \
        Inualescit quotidie magis consuetudo. Quintil. Croist, S'augmente, S'accroist.
    \
        Consuetudinem alicuius rei nancisci. Cic. Se duire et faconner à quelque chose.
    \
        Veterem consuetudinem longo interuallo referre. Cic. Remettre sus, Ramener.
    \
        Serpit ac prodit consuetudo. Cic. S'accroist et augmente, ou s'advance petit à petit.
    \
        Orthographia consuetudini seruit. Quintil. Est subjecte à la coustume, Suit la coustume.
    \
        Tenere consuetudinem. Cic. Entretenir.
    \
        Tenuit consuetudo. Quintil. La coustume a esté telle.
    \
        Consuetudini Latinae tradidit Cicero OEconomicum Xenophontis. Columel. Il l'a rendu tel que les Latins le peuvent accoustumer et entendre, ou L'a rendu et mis en langaige que les Latins ont accoustumé d'user, L'a traduict de Grec en Latin.
    \
        In prouerbii consuetudinem venire. Cic. Venir en usage, et estre ja accoustumé pour proverbe.
    \
        Consuetudo. Terent. Conversation et familiarité, Hantement, Hantise, Accointance, Habitude.
    \
        Clausit mihi consuetudinem pudor. Cic. Je suis si honteux, que je ne l'ay encore osé hanter, Ma honte m'a gardé de le hanter.
    \
        Congredi quotidiana consuetudine cum aliquo. Caesar. Hanter aucun tous les jours.
    \
        In consuetudinem se dare. Cic. Accointer.
    \
        Consuetudinem facere alicui cum altero. Cic. Bailler congnoissance et accointance.
    \
        In alicuius consuetudinem se insinuare. Cicero. S'accointer d'aucun.

    Dictionarium latinogallicum > consuetudo

  • 7 indicium

    indĭcĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] déclaration, indication, révélation, rapport, dénonciation, délation. [st2]2 [-] indice, trace, signe, marque, preuve. [st2]3 [-] essai (des métaux). [st2]4 [-] prix d'une dénonciation.    - indicio esse: servir de preuve.    - indicio esse alicujus rei (alicui rei, de aliqua re): servir de preuve à qqch.    - ei rei indicio sunt sexdecim volumina epistularum ad Atticum missarum, Nep. Att. 16: ce qui le prouve, ce sont les seize livres de lettres adressées à Atticus.    - mihi, quale ingenium haberes, indicio fuit oratio, Ter. Heaut.: ta conversation m'a montré quel est caractère.    - quam vere de eo foret judicatum, oratio indicio fuit, post mortem in domo ejus reperta est, Nep. Lys. 3: combien était fondée la dénonciation faite contre lui, on en eut pour preuve le discours qu'après sa mort on trouva chez lui.    - conjurationis indicium facere, Cic.: dénoncer une conspiration.    - indicium facere, Plaut.: faire une déposition, témoigner.    - indicium deferre ad aliquem, Tac.: faire part à qqn d'une dénonciation.
    * * *
    indĭcĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] déclaration, indication, révélation, rapport, dénonciation, délation. [st2]2 [-] indice, trace, signe, marque, preuve. [st2]3 [-] essai (des métaux). [st2]4 [-] prix d'une dénonciation.    - indicio esse: servir de preuve.    - indicio esse alicujus rei (alicui rei, de aliqua re): servir de preuve à qqch.    - ei rei indicio sunt sexdecim volumina epistularum ad Atticum missarum, Nep. Att. 16: ce qui le prouve, ce sont les seize livres de lettres adressées à Atticus.    - mihi, quale ingenium haberes, indicio fuit oratio, Ter. Heaut.: ta conversation m'a montré quel est caractère.    - quam vere de eo foret judicatum, oratio indicio fuit, post mortem in domo ejus reperta est, Nep. Lys. 3: combien était fondée la dénonciation faite contre lui, on en eut pour preuve le discours qu'après sa mort on trouva chez lui.    - conjurationis indicium facere, Cic.: dénoncer une conspiration.    - indicium facere, Plaut.: faire une déposition, témoigner.    - indicium deferre ad aliquem, Tac.: faire part à qqn d'une dénonciation.
    * * *
        Indicium, indicii. Sallust. Encusement.
    \
        Indicium. Cic. Signe, Argument, Indice, Marque, Monstre.
    \
        Coniurationis indicium. Cic. Encusement, Decelement.
    \
        Ex indicio nihil periculi. Terent. Il n'y a point de danger à le dire et monstrer.
    \
        Indicio esse. Terent. Quale ingenium haberes, fuit indicio oratio tua. Ta parolle m'a donné à congnoistre ton esprit, M'a enseigné quel esprit tu as.
    \
        Infrequens Senatus indicio erat sociis, afflictam ciuitatem pestilentia esse. Liu. Estoit signe, ou enseignement, et monstroit que la ville, etc.
    \
        Per indicium enuntiata res. Caes. Revelee par aucun qui la redicte et decelee.
    \
        Indicii partem accipere. Cic. Prendre une partie de la chose qu'on a enditee à un autre.
    \
        Nata, quid velim, indicium facit. Plaut. Monstre.
    \
        Id anus mihi indicium fecit: nam, etc. Terent. Je l'ay apperceu par la vieille: car, etc.
    \
        Res indicium haec facit, quo pacto factum voluerit. Terent. Cecy monstre comment, etc.
    \
        Indicium profiteri. Martian. Encuser ses complices.
    \
        Indicium. Vlp. Ce qu'on donne à celuy qui enseigne ou encuse quelque chose.

    Dictionarium latinogallicum > indicium

  • 8 instar

    instăr, indécl. neutre (seul. au nom. et à l'acc.) ressemblance, équivalent, valeur, grandeur, importance.    - navem triremis instar dederunt: ils donnèrent un bateau de la grandeur d’une trirème, de la valeur d’une trirème, comme trirème.    - parvum instar eorum quae... Liv.: première ébauche des choses que...    - primum instar operis, Plin.: premier plan de l'ouvrage.    - quantum instar in ipso! Virg.: comme il lui ressemble!    - instar alicujus rei obtinere: ressembler à une chose.    - terra puncti instar obtinet, Cic.: la terre ne paraît qu'un point.    - in quo instar omnium erat: lui seul valait tous les autres.    - vix minimi momenti instar habent, Cic. Off. 3, 3, 11: ils n'ont pas la moindre valeur.    - unus is innumeri militis instar habet, Ov. H. 16, 368: il vaut à lui seul une armée.    - cohortes quaedam, quod instar legionis videretur, Caes. B. C. 3, 66: quelques cohortes qui semblaient être de la valeur d'une légion] = qui semblaient équivaloir à une légion (quod = quae → accord du pronom relatif avec l'attribut instar, mot invariable au neutre).    - instar ou ad instar + gén.: à la ressemblance de, comme.    - ad instar castrorum, Just.: en forme de camp.    - turbinis instar, Virg.: comme un tourbillon.    - instar montis equus, Virg.: cheval colossal.    - instar (devant un nom de nombre): environ.    - instar cohortium trium, Hirt.: environ trois cohortes.    - Tiro habet instar septuaginta epistularum: Tiron possède environ soixante-dix lettres.
    * * *
    instăr, indécl. neutre (seul. au nom. et à l'acc.) ressemblance, équivalent, valeur, grandeur, importance.    - navem triremis instar dederunt: ils donnèrent un bateau de la grandeur d’une trirème, de la valeur d’une trirème, comme trirème.    - parvum instar eorum quae... Liv.: première ébauche des choses que...    - primum instar operis, Plin.: premier plan de l'ouvrage.    - quantum instar in ipso! Virg.: comme il lui ressemble!    - instar alicujus rei obtinere: ressembler à une chose.    - terra puncti instar obtinet, Cic.: la terre ne paraît qu'un point.    - in quo instar omnium erat: lui seul valait tous les autres.    - vix minimi momenti instar habent, Cic. Off. 3, 3, 11: ils n'ont pas la moindre valeur.    - unus is innumeri militis instar habet, Ov. H. 16, 368: il vaut à lui seul une armée.    - cohortes quaedam, quod instar legionis videretur, Caes. B. C. 3, 66: quelques cohortes qui semblaient être de la valeur d'une légion] = qui semblaient équivaloir à une légion (quod = quae → accord du pronom relatif avec l'attribut instar, mot invariable au neutre).    - instar ou ad instar + gén.: à la ressemblance de, comme.    - ad instar castrorum, Just.: en forme de camp.    - turbinis instar, Virg.: comme un tourbillon.    - instar montis equus, Virg.: cheval colossal.    - instar (devant un nom de nombre): environ.    - instar cohortium trium, Hirt.: environ trois cohortes.    - Tiro habet instar septuaginta epistularum: Tiron possède environ soixante-dix lettres.
    * * *
        Instar montis equum AEdificant. Virgil. De la grandeur d'une montaigne, Aussi grand qu'une, etc.
    \
        Simulque atque pampinus instar quatuor digitorum erit. Columel. De la haulteur ou longueur de quatre doigts, De la mesure, etc.
    \
        Duarum legionum instar. Liu. Qui montoyent bien deux legions.
    \
        Instar, Ad similitudinem. Cic. Quae fuit non vici instar, sed vrbis. Laquelle resembloit à une ville, et estoit comme une ville.
    \
        Instar mortis. Cic. Clientes appellari, mortis instar putant. Ils estiment cela aussi fascheux que de mourir, Ils aimeroyent autant mourir.
    \
        Instar vitae. Cic. C'est une seconde vie.
    \
        Instar voluminis erat epistola. Cic. Grande comme un volume, L'equivalent, L'equipolent, L'epistre montoit autant qu'un volume.
    \
        Instar, in nominatiuo. Iustinus, In quo instar omnium auxiliorum erat. Auquel seul y avoit autant d'esperance et fiance, qu'en tout le demeurant.
    \
        Si proponatur instar quoddam et quasi facies quaedam operis facta. Vlpian. Une semblance, Quelque apparence d'edifice.

    Dictionarium latinogallicum > instar

  • 9 commercium

    commercium, ī, n. (com u. merx), der kaufmännische Verkehr, I) eig. u. meton.: a) eig., der Waren-, Handels-, Kaufverkehr, Handel, earum gentium, Liv.: Thraces commercio faciles, Liv.: commercio prohibere alqm, Sall. u. Liv.: diversas gentes commercio miscere, Plin. pan.: si commercio locus est, wenn ein Handel stattsinden soll (bildl.), Cic. ep. ad Brut. – u. Plur., commercia victus gratiā invecta, Plin.: commercia tollere, Flor. – m. Ang. wessen? (womit?) durch Genet., c. sericorum (mit seidenen Stoffen), Sen.: primi turis commercium fecere maximeque exercent, Plin.: postquam (gemmae margaritaeque) vitiorum commercium (den Handel mit diesen verderblichen Luxusartikeln) vulgavere in exteras gentes, Curt. 8, 9 (31), 19. – b) meton.: α) das Erwerbsrecht durch Handel, -durch Kauf, Recht zum Ankauf, -zur Einfuhr, Handelsrecht, Kaufrecht, Marktrecht u. Verkehrsrecht (Recht, Geschäfte zu machen) übh., non est alci commercium, Cic.: commercium in eo agro nemini est, Cic. – m. Ang. wessen? durch obj. Genet., non est alci commercium istarum rerum cum alqo, Cic.: ut denorum equorum iis commercium esset, Liv.: neque conubium neque commercium agrorum aedificiorumque inter se cuiquam extra fines regionis suae esse, Liv.: salis commercium dedit (Ggstz. sale invecto uti vetuit), Liv. – β) der
    ————
    Handelsartikel, die Ware, bes. im Kriege die Zufuhr, der Proviant, commercio laborare, Frontin. 2, 5, 14. – m. Genet., commercium annonae impedire, die Zufuhr an Lebensmitteln, Liv. epit. 127: pecuniae commercium de piratica mutuatur, die Geldbedürfnisse, Iustin. 9, 1, 5. – Plur., commercia militaria, Plin. 35, 168: in bellis semper commerciorum curam habere, Plin. 26, 19. – γ) der Handelsort, Marktplatz, commercia ea et litora peragravit, Plin. 37, 45 (wo Detlefsen ohne Not commercia exercuit et etc.): per Assyriae trahitur commercia ripae, Claud. in Eutr. 1, 58. – II) übtr., der Verkehr, Austausch, Umgang, die Gemeinschaft, a) übh., m. Genet. pers. (mit), plebis, Liv.: aliarum gentium, Curt. – m. Genet. rei, iuris praebendi repetendique, Liv.: dandi et accipiendi beneficii, Val. Max.: loquendi audiendique, Tac.: studiorum communium, Suet.: linguae, Liv. (u. so commercia linguae, Ov.): sermonis, Plin.: sermonum, Liv.: epistularum, Vell. u. Sen. – commercium epistularum inter se frequentare, Sen.: commercium sermonum facere, Liv.: non commercio linguae nobiscum cohaerere, Curt.: belli commercia (Kriegsverkehr = Loskaufen der Gefangenen, Schließen eines Waffenstillstandes u. dgl.) tollere, Verg., od. dirimere, Tac.: commercio hominum frui vetuit, Suet.: veto esse tale luminis commercium, Phaedr.: sunt commercia caeli, wir haben Verkehr mit den Göttern, Ov. – mit cum
    ————
    u. Abl., est alci c. cum alqo, Plaut.: habere commercium cum alqo (auch bildl. cum virtute), Cic.: quodam cum fluctibus procellisque commercio debellare regem, gleichsam im Bunde mit usw., Flor. – b) der buhlerische Umgang, cum ea quoque etiam mihi fuit commercium, Plaut. truc. 94: libidinis commercium habere cum alqa, Val. Max. 8, 2, 2: quosdam obsides dilexisse commercio mutui stupri, Suet. Cal. 36, 1. – c) das geheime Einverständnis, versteckte Spiel, Cod. Theod. 8, 1, 15; 13, 11, 4. – Nbf. commers, Plaut. Stich. 519 G.; vgl. Studemund im Hermes 1, 290 f.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > commercium

  • 10 scrinium

    scrīnium, iī, n. (ahd. scrīni, nhd. Schrein), die zylinderförmige Kapsel, Papiere Bücher, Salben usw. aufzubewahren, Sall., Hor., Plin. u.a. – Bei den späteren Kaisern gab es in der Hofkanzlei besondere scrinia memoriae, epistularum, libellorum u. epistularum Graecarum.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > scrinium

  • 11 volumen

    volūmen, inis, n. (volvo), alles, was gerollt, gewickelt oder gewunden wird; dah. I) die Schriftrolle, das Buch, das Schriftwerk, die Schrift, 1) im allg.: magnitudo voluminis, Nep.: grande volumen, Hieron.: circuitus voluminis tui, August. bei Suet.: v. plenum querelae, Cic.: volumen publicum, das amtlich geführte Protokoll, Amm.: gestorum volamen, das Aktenstück, Amm.: tuis oraculis totum volumen implevit, Cic.: replicare volumen edicti et legere ab exordio, Amm.: unum de medica et cytiso volumen componere, Plin.: alcis vitam insigni volumine prosequi, Hieron. – Plur., volumina selectarum epistularum, Cic.: pontificum libri, volumina rerum, Hor.: educere ex armariis infinita volumina, Vitr. – 2) insbes., ein Teil eines größeren Werkes, der Band, das Buch, libri tres in sex volumina divisi, Plin. ep.: sedecim volumina epistularum (Ciceronis), Nep.: mutatae ter quinque volumina formae, v.d. Metamorphosen, Ov. – II) der Kreis, die Krümmung, die Windung, der Wirbel, die Welle u. dgl., 1) eig., Verg.: vinclorum, v. caestus, Verg.: crurum (equi), die Krümmung der Sch. (im Laufe), Verg.: fumi, der Wirbel, Ov.: undae, Lucr.: siderum, der Kreislauf, Ov.: u. so saeculorum, Augustin. – 2) bildl., der Wechsel, magna sortis humanae volumina, Plin. 7, 147.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > volumen

  • 12 neglegentia

        neglegentia (not neglig-), ae, f    [neglegens], carelessness, heedlessness, negligence, neglect: (locus) praeteritus neglegentiā, T.: epistularum, neglecting to write ; cf. epistularum neglegentia... diligentia, coldness: quaedam etiam neglegentia est diligens: Nam neque neglegentiā tuā id fecit, out of disrespect to you, T.: caerimoniarum, L.: sui, Ta.
    * * *
    heedlessness, neglect; carelessness, negligence; coldness; disrespect

    Latin-English dictionary > neglegentia

  • 13 commercium

    com-mercĭum ( con-m-; ante-class.; sometimes ‡ commircĭum; cf. Vel. Long. p. 2236 P.), ii, n. [merx].
    I.
    Commercial intercourse, trade, traffic, commerce:

    mare magnum et ignara lingua commercia prohibebant,

    Sall. J. 18, 5; Plin. 33, 1, 3, § 7; Plin. Pan. 29; Tac. Agr. 24; Liv. 4, 52, 6:

    salis,

    id. 45, 29, 13:

    commercium hominum in locum aliquem mutui usus contrahunt,

    id. 38, 18, 12:

    neque Thraces commercio faciles erunt,

    id. 40, 58, 1:

    jus commercii,

    Dig. 49, 5, 6.—
    B.
    Meton.
    1.
    The right to trade as merchants, a mercantile right:

    commercium in eo agro nemini est,

    Cic. Verr. 2, 3, 40, § 93; cf. id. ib. 2, 2, 50, §

    124: L. Crasso commercium istarum rerum cum Graecis hominibus non fuisse,

    id. ib. 2, 4, 59, §

    133: ceteris Latinis populis conubia commerciaque et concilia inter se ademerunt,

    Liv. 8, 14, 10; 43, 5, 9; cf. Dig. 41, 1, 62; 30, 1, 39; 45, 1, 34.—
    * 2.
    An article of traffic, merchandise, wares:

    commercia militaria,

    Plin. 35, 13, 47, § 168; for provisions, id. 26, 4, 9, § 18; cf. Front. 2, 5, 14.—
    3.
    A place of trade, market - place:

    commercia et litora peragrare,

    Plin. 37, 3, 11, § 45; Claud. in Eutr. 1, 58.—
    II.
    In gen., intercourse, communication, correspondence, fellowship; lit. and trop.:

    quid tibi mecum est commerci, senex?

    Plaut. Aul. 4, 4, 4; id. Bacch. 1, 2, 9; id. Stich. 4, 1, 15:

    mihi cum vostris legibus Nihil est commerci,

    I have nothing to do with your laws, id. Rud. 3, 4, 20:

    commercium habere cum Musis,

    Cic. Tusc. 5, 23, 66:

    commercium habere cum virtute,

    id. Sen. 12, 42:

    dandi et excipiendi beneficii,

    Val. Max. 5, 3, ext. 3:

    agrorum aedificiorumque inter se,

    Liv. 45, 29, 10:

    plebis,

    with them, id. 5, 3, 8; 41, 24, 16:

    linguae,

    Ov. Tr. 5, 10, 35; Liv. 1, 18, 3; 9, 36, 6; 25, 33, 3:

    sermonis,

    id. 5, 15, 5; cf.:

    loquendi audiendique,

    Tac. Agr. 2 fin.:

    commercia epistularum,

    Vell. 2, 65, 1:

    hoc inter nos epistularum commercium frequentare,

    Sen. Ep. 38, 1:

    communium studiorum,

    Suet. Claud. 42:

    sortis humanae,

    Tac. A. 6, 19:

    belli,

    stipulation, treaty, id. ib. 14, 33:

    belli tollere,

    Verg. A. 10, 532; so,

    belli dirimere,

    Tac. H. 3, 81.— Plur.:

    est deus in nobis, et sunt commercia caeli,

    Ov. A. A. 3, 549.—
    B.
    Esp., forbidden intercourse, illicit commerce:

    libidinis,

    Val. Max. 8, 2, 2:

    stupri,

    Suet. Calig. 36.— Absol.:

    cum eā mihi fuit commercium,

    Plaut. Truc. 1, 1, 77.—
    2.
    In law, = collusio, Cod. Th. 3, 11, 4; cf. ib. 11, 4, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > commercium

  • 14 commircium

    com-mercĭum ( con-m-; ante-class.; sometimes ‡ commircĭum; cf. Vel. Long. p. 2236 P.), ii, n. [merx].
    I.
    Commercial intercourse, trade, traffic, commerce:

    mare magnum et ignara lingua commercia prohibebant,

    Sall. J. 18, 5; Plin. 33, 1, 3, § 7; Plin. Pan. 29; Tac. Agr. 24; Liv. 4, 52, 6:

    salis,

    id. 45, 29, 13:

    commercium hominum in locum aliquem mutui usus contrahunt,

    id. 38, 18, 12:

    neque Thraces commercio faciles erunt,

    id. 40, 58, 1:

    jus commercii,

    Dig. 49, 5, 6.—
    B.
    Meton.
    1.
    The right to trade as merchants, a mercantile right:

    commercium in eo agro nemini est,

    Cic. Verr. 2, 3, 40, § 93; cf. id. ib. 2, 2, 50, §

    124: L. Crasso commercium istarum rerum cum Graecis hominibus non fuisse,

    id. ib. 2, 4, 59, §

    133: ceteris Latinis populis conubia commerciaque et concilia inter se ademerunt,

    Liv. 8, 14, 10; 43, 5, 9; cf. Dig. 41, 1, 62; 30, 1, 39; 45, 1, 34.—
    * 2.
    An article of traffic, merchandise, wares:

    commercia militaria,

    Plin. 35, 13, 47, § 168; for provisions, id. 26, 4, 9, § 18; cf. Front. 2, 5, 14.—
    3.
    A place of trade, market - place:

    commercia et litora peragrare,

    Plin. 37, 3, 11, § 45; Claud. in Eutr. 1, 58.—
    II.
    In gen., intercourse, communication, correspondence, fellowship; lit. and trop.:

    quid tibi mecum est commerci, senex?

    Plaut. Aul. 4, 4, 4; id. Bacch. 1, 2, 9; id. Stich. 4, 1, 15:

    mihi cum vostris legibus Nihil est commerci,

    I have nothing to do with your laws, id. Rud. 3, 4, 20:

    commercium habere cum Musis,

    Cic. Tusc. 5, 23, 66:

    commercium habere cum virtute,

    id. Sen. 12, 42:

    dandi et excipiendi beneficii,

    Val. Max. 5, 3, ext. 3:

    agrorum aedificiorumque inter se,

    Liv. 45, 29, 10:

    plebis,

    with them, id. 5, 3, 8; 41, 24, 16:

    linguae,

    Ov. Tr. 5, 10, 35; Liv. 1, 18, 3; 9, 36, 6; 25, 33, 3:

    sermonis,

    id. 5, 15, 5; cf.:

    loquendi audiendique,

    Tac. Agr. 2 fin.:

    commercia epistularum,

    Vell. 2, 65, 1:

    hoc inter nos epistularum commercium frequentare,

    Sen. Ep. 38, 1:

    communium studiorum,

    Suet. Claud. 42:

    sortis humanae,

    Tac. A. 6, 19:

    belli,

    stipulation, treaty, id. ib. 14, 33:

    belli tollere,

    Verg. A. 10, 532; so,

    belli dirimere,

    Tac. H. 3, 81.— Plur.:

    est deus in nobis, et sunt commercia caeli,

    Ov. A. A. 3, 549.—
    B.
    Esp., forbidden intercourse, illicit commerce:

    libidinis,

    Val. Max. 8, 2, 2:

    stupri,

    Suet. Calig. 36.— Absol.:

    cum eā mihi fuit commercium,

    Plaut. Truc. 1, 1, 77.—
    2.
    In law, = collusio, Cod. Th. 3, 11, 4; cf. ib. 11, 4, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > commircium

  • 15 conmercium

    com-mercĭum ( con-m-; ante-class.; sometimes ‡ commircĭum; cf. Vel. Long. p. 2236 P.), ii, n. [merx].
    I.
    Commercial intercourse, trade, traffic, commerce:

    mare magnum et ignara lingua commercia prohibebant,

    Sall. J. 18, 5; Plin. 33, 1, 3, § 7; Plin. Pan. 29; Tac. Agr. 24; Liv. 4, 52, 6:

    salis,

    id. 45, 29, 13:

    commercium hominum in locum aliquem mutui usus contrahunt,

    id. 38, 18, 12:

    neque Thraces commercio faciles erunt,

    id. 40, 58, 1:

    jus commercii,

    Dig. 49, 5, 6.—
    B.
    Meton.
    1.
    The right to trade as merchants, a mercantile right:

    commercium in eo agro nemini est,

    Cic. Verr. 2, 3, 40, § 93; cf. id. ib. 2, 2, 50, §

    124: L. Crasso commercium istarum rerum cum Graecis hominibus non fuisse,

    id. ib. 2, 4, 59, §

    133: ceteris Latinis populis conubia commerciaque et concilia inter se ademerunt,

    Liv. 8, 14, 10; 43, 5, 9; cf. Dig. 41, 1, 62; 30, 1, 39; 45, 1, 34.—
    * 2.
    An article of traffic, merchandise, wares:

    commercia militaria,

    Plin. 35, 13, 47, § 168; for provisions, id. 26, 4, 9, § 18; cf. Front. 2, 5, 14.—
    3.
    A place of trade, market - place:

    commercia et litora peragrare,

    Plin. 37, 3, 11, § 45; Claud. in Eutr. 1, 58.—
    II.
    In gen., intercourse, communication, correspondence, fellowship; lit. and trop.:

    quid tibi mecum est commerci, senex?

    Plaut. Aul. 4, 4, 4; id. Bacch. 1, 2, 9; id. Stich. 4, 1, 15:

    mihi cum vostris legibus Nihil est commerci,

    I have nothing to do with your laws, id. Rud. 3, 4, 20:

    commercium habere cum Musis,

    Cic. Tusc. 5, 23, 66:

    commercium habere cum virtute,

    id. Sen. 12, 42:

    dandi et excipiendi beneficii,

    Val. Max. 5, 3, ext. 3:

    agrorum aedificiorumque inter se,

    Liv. 45, 29, 10:

    plebis,

    with them, id. 5, 3, 8; 41, 24, 16:

    linguae,

    Ov. Tr. 5, 10, 35; Liv. 1, 18, 3; 9, 36, 6; 25, 33, 3:

    sermonis,

    id. 5, 15, 5; cf.:

    loquendi audiendique,

    Tac. Agr. 2 fin.:

    commercia epistularum,

    Vell. 2, 65, 1:

    hoc inter nos epistularum commercium frequentare,

    Sen. Ep. 38, 1:

    communium studiorum,

    Suet. Claud. 42:

    sortis humanae,

    Tac. A. 6, 19:

    belli,

    stipulation, treaty, id. ib. 14, 33:

    belli tollere,

    Verg. A. 10, 532; so,

    belli dirimere,

    Tac. H. 3, 81.— Plur.:

    est deus in nobis, et sunt commercia caeli,

    Ov. A. A. 3, 549.—
    B.
    Esp., forbidden intercourse, illicit commerce:

    libidinis,

    Val. Max. 8, 2, 2:

    stupri,

    Suet. Calig. 36.— Absol.:

    cum eā mihi fuit commercium,

    Plaut. Truc. 1, 1, 77.—
    2.
    In law, = collusio, Cod. Th. 3, 11, 4; cf. ib. 11, 4, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > conmercium

  • 16 accuso

    ac-cūso, āvī, ātum, āre [ causa ]
    1) жаловаться, упрекать, порицать (a. aliquem de epistularum neglegentiā или infrequentiā C)
    2) юр. обвинять (a. aliquem proditionis Nep)
    a. inter sicarios Cобвинять как убийцу

    Латинско-русский словарь > accuso

  • 17 assiduitas

    assiduitās, ātis f. [ assiduus II, 2., 3. ]
    1) постоянная готовность к услугам, усердие, внимательность (amici, advocatorum, medici C)
    summā assiduitate quotidianā aliquem tractare C — окружать кого-л. постоянным и исключительным вниманием
    2) усердие, прилежание, неутомимость, настойчивость, упорство, выдержка (perficere aliquid assiduitate C)
    3) частое повторение, непрерывность (bellorum, molestiarum C)
    assiduitatis fastidium Su — надоевшее общество (чьё-л.)

    Латинско-русский словарь > assiduitas

  • 18 commercium

    com-mercium, ī n. [ merx ]
    1) торговля, торговые сношения, товарооборот ( diversas gentes commercio miscēre PJ)
    2) право торговать (c. istarum rerum cum Graecis non est C)
    5) тж. pl. общение, отношения, сношения, связь (habere c. cum aliquo C)
    c. epistularum Senпереписка
    c. linguae L — общность языка, т. е. возможность вести разговор на каком-л. языке
    c. sermonum L — разговор, беседа
    c. loquendi audiendique Tобмен мнений
    c. dandi et accipiendi beneficii VMобмен услугами
    belli commercia T — переговоры, связанные с войной (о заключении мира., о выкупе пленных и пр.)
    6) (тж. c. libidinis VM и c. stupri Su) половая связь ( cum aliquā Pl)

    Латинско-русский словарь > commercium

  • 19 consuetudo

    cōnsuētūdo, inis f. [ consuesco ]
    1) привычка, обыкновение, обычай ( nil consuetudine majus O)
    ad nostram consuetudinem Nep — с точки зрения наших обычаев, по нашему обычаю
    c. victūs (vitae) Nep, Ter, Cобраз жизни
    consuetudine oculorum C — в виду того, что примелькалось
    communis c. sermonis (loquendi) C, Qобщепринятые нормы речи
    2) знакомство, близость, общение, связи (vetustissima c. Pt; insinuare in consuetudinem alicujus C)
    habere consuetudinem cum aliquo C — общаться (водить знакомство) с кем-л.
    c. epistularum Cпереписка
    4) (привычная) речь, обиходный язык
    c. Latina (nostra) Colлатинский язык

    Латинско-русский словарь > consuetudo

  • 20 crebritas

    crēbritās, ātis f. [ creber ]
    а) частота, густота, плотность
    б) обилие, множество (epistularum C; fluctuum Sl); частое повторение, частота (sententiarum C; periculorum T)

    Латинско-русский словарь > crebritas

См. также в других словарях:

  • Epistularum liber primus — ( First Book of Letters ) is the seventh work by Horace, published in the year 20BC. The phrase sapere aude (dare to be wise) comes from this collection of poems.ee alsoWhat is Enlightenment?External links* [http://www.uah.edu/student… …   Wikipedia

  • Pelage (heresiarque) — Pélage (hérésiarque) Pour les articles homonymes, voir Pélage. Pélage ou Pelagius (v. 350 v. 420) était un moine ascète breton dont les idées furent jugées hérétiques par l Église catholique romaine. Sommaire 1 Biograp …   Wikipédia en Français

  • Pelagius — Pélage (hérésiarque) Pour les articles homonymes, voir Pélage. Pélage ou Pelagius (v. 350 v. 420) était un moine ascète breton dont les idées furent jugées hérétiques par l Église catholique romaine. Sommaire 1 Biograp …   Wikipédia en Français

  • Pélage (hérésiarque) — Pour les articles homonymes, voir Pélage. Pélage ou Pelagius (v. 350 v. 420) était un moine ascète breton dont les idées furent jugées hérétiques par l Église. Sommaire 1 Biographie …   Wikipédia en Français

  • Pélage (moine) — Pélage (hérésiarque) Pour les articles homonymes, voir Pélage. Pélage ou Pelagius (v. 350 v. 420) était un moine ascète breton dont les idées furent jugées hérétiques par l Église catholique romaine. Sommaire 1 Biograp …   Wikipédia en Français

  • Horace — Quintus Horatius Flaccus, (Venosa, December 8, 65 BC Rome, November 27, 8 BC), known in the English speaking world as Horace, was the leading Roman lyric poet during the time of Augustus.LifeBorn in Venosa or Venusia, as it was called in his day …   Wikipedia

  • Pierre Martyr d'Anghiera — Pierre Martyr d Anguiera (d origine italienne : Pietro Martire d Anghiera) (1457 1526) était un humaniste, universitaire, diplomate, écrivain et historien de l Espagne, de la fin du XVe et du début du XVIe siècle. Pierre Martyr est… …   Wikipédia en Français

  • Pierre Martyr d'Anguiera — Pierre Martyr d Anghiera Pierre Martyr d Anguiera (d origine italienne : Pietro Martire d Anghiera) (1457 1526) était un humaniste, universitaire, diplomate, écrivain et historien de l Espagne, de la fin du XVe et du début du… …   Wikipédia en Français

  • Pietro Martire d'Anghiera — Pierre Martyr d Anghiera Pierre Martyr d Anguiera (d origine italienne : Pietro Martire d Anghiera) (1457 1526) était un humaniste, universitaire, diplomate, écrivain et historien de l Espagne, de la fin du XVe et du début du… …   Wikipédia en Français

  • Octavius Clason — (* 26. Dezember 1843[1] in Hamburg; † 18. März 1875 in Rom) war ein deutscher Althistoriker und Klassischer Philologe. Clason studierte Klassische Philologie und Alte Geschichte an der Universität Bonn, wo er 1867 mit der Dissertation De Symmachi …   Deutsch Wikipedia

  • Plinius-Briefe — Mit der Publikation der Plinius Briefe begründete Plinius der Jüngere ein eigenes Genre und verschaffte sich den von ihm angestrebten Nachruhm.[1] 369 Briefe sind in zehn Büchern zusammengefasst. Die ersten neun Bücher enthalten 248 Briefe, die… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»